علت صدا دادن دنده هنگام تعویض و بد جا رفتن دنده ماشین

آیا هنگام تعویض دنده صدای ناهنجاری از گیربکس خودروی خود می شنوید؟ آیا دنده ها به سختی جا می روند یا به اصطلاح زوزه می کشند؟ این مشکلات نه تنها تجربه رانندگی شما را ناخوشایند و پر استرس می کند بلکه نشانه هایی جدی از آسیب دیدگی سیستم انتقال قدرت است. توجه نکردن به این علائم میتواند هزینه های سنگینی روی دست شما بگذارد و منجر به خرابی کامل گیربکس شود.

در این مقاله از تیم امدادگران راهیان سپاهان ما به طور کامل دلایل اصلی صدا دادن دنده هنگام تعویض و بد جا رفتن دنده ماشین را بررسی خواهیم کرد. با آگاهی از این دلایل و راهکارهای مناسب میتوانید از آسیب های جدی تر به خودروی خود جلوگیری کنید.

اگر در اصفهان هستید و نیازمند خدمات فوری هستید با شماره امداد خودرو اصفهان تماس بگیرید.

دلایل اصلی صدا دادن دنده و سخت جا رفتن دنده

گیربکس یا جعبه دنده یک رابط حیاتی بین موتور و چرخ هاست. وظیفه گیربکس انتقال نیروی تولید شده توسط موتور به چرخ هاست. در گیربکس دستی راننده با فشردن پدال کلاچ موقتا موتور را از گیربکس جدا میکند تا بتواند دنده دلخواه را انتخاب کند.

مهمترین عامل برای تعویض نرم دنده ها در گیربکس دستی قطعه ای به نام همگام ساز (سنکرونایزر) یا همان دنده برنجی گیربکس است. سنکرونایزر در هنگام تعویض دنده سرعت شافت ورودی و خروجی گیربکس را یکسان میکند. اگر سنکرونایزر به درستی کار نکند چرخ دنده ها با سرعت متفاوتی درگیر میشوند و نتیجه آن صدای شدید ساییده شدن یا به اصطلاح صدای قرچه و سخت جا رفتن دنده است.

دلایل متعددی میتوانند باعث صدا دادن دنده هنگام تعویض و بد جا رفتن دنده ماشین شوند که اغلب به سیستم کلاچ روغن گیربکس و قطعات داخلی گیربکس مرتبط هستند.

مشکلات دیسک و صفحه کلاچ

کلاچ وظیفه دارد انتقال نیرو از موتور به گیربکس را موقتا حذف کند تا تعویض دنده آسان شود. اگر کلاچ وظیفه خود را انجام ندهد دنده خودرو جا نمیرود. خرابی یا فرسودگی دیسک و صفحه کلاچ شایع ترین علت مشکل در تعویض دنده و صداهای ناهنجار است.

علائم خرابی دیسک و صفحه کلاچ

مشکل در تعویض دنده: این نشانه اولیه فرسودگی است به خصوص هنگام رفتن به دنده یک یا دنده عقب.

سر خوردن کلاچ: دور موتور بالا میرود اما شتاب خودرو متناسب با آن افزایش نمی یابد.

صداهای غیر معمول: هنگام درگیر شدن یا جدا شدن کلاچ صداهایی مانند جیغ یا جیک شنیده میشود که میتواند همراه با بوی سوختگی باشد.

لرزش یا ضربان پدال کلاچ: فرسودگی باعث تماس ناهموار بین دیسک و فلایویل شده و لرزش به پای راننده منتقل میشود.

سفتی پدال کلاچ: نیاز به نیروی بیشتری برای درگیر یا جدا کردن کلاچ است که فشار دادن پدال را سخت میکند.

کشیدگی کلاچ: حتی با فشردن کامل پدال کلاچ صفحه به طور کامل آزاد نمیشود و باعث مشکل در تعویض دنده و صدای ساییدگی میشود.

بد جا رفتن دنده در حالت روشن: اگر دنده هنگام خاموش بودن راحت جا میرود ولی در حالت روشن به سختی جا میرود یا صدا میدهد مشکل به احتمال زیاد از دیسک و صفحه کلاچ است.

عمر مفید دیسک و صفحه کلاچ بسته به نوع رانندگی بین ۶۰ تا ۸۰ هزار کیلومتر است. اگر علائم خرابی را مشاهده کردید باید به سرعت به مکانیک مراجعه کنید تا از آسیب به سایر قطعات سیستم انتقال قدرت جلوگیری شود. عدم تعویض به موقع صفحه کلاچ میتواند به فلایویل و گیربکس آسیب جدی بزند و هزینه های پرهزینه ای به دنبال داشته باشد.

کمبود یا افت کیفیت واسکازین (روغن گیربکس)

روغن گیربکس یا واسکازین وظیفه روانکاری و خنک کردن تمام قطعات متحرک گیربکس را بر عهده دارد. اگر سطح واسکازین پایین باشد یا کیفیت آن افت کرده باشد گیربکس نمیتواند به درستی کار کند.

تاثیر واسکازین نامرغوب بر تعویض دنده

بد جا رفتن دنده اول صبح: یکی از شایعترین نشانه های استفاده از روغن نامرغوب یا ویسکوزیته نامناسب سفت جا رفتن دنده در صبح های سرد است. در سرما روغن گیربکس یخ میزند و کار را سخت میکند.

اصطکاک و گرمای بیش از حد: کیفیت پایین روغن باعث میشود عملیات روانکاری و خنک کاری به درستی انجام نشود و اصطکاک قطعات داخلی افزایش یابد که منجر به تقه زدن گیربکس یا صدا دادن آن میشود.

نشتی روغن: اگر سطح روغن گیربکس پایین است مهم است که علت آن پیدا شود. نشتی در اطراف پوسته گیربکس میتواند سطح واسکازین را کاهش دهد.

برای اطمینان از سلامت خودروی خود به دفترچه راهنما مراجعه کنید و از واسکازین توصیه شده استفاده کنید. روغن گیربکس دستی را معمولا هر ۴۰ تا ۶۰ هزار کیلومتر یکبار تعویض کنید. اگر متوجه بد جا رفتن دنده اول صبح شدید و بعد از گرم شدن خودرو مشکل حل شد اطمینان داشته باشید که مشکل از کیفیت یا سطح واسکازین است. اگر ساکن اصفهان هستید و نیاز به بررسی نشتی یا تعویض واسکازین با کیفیت دارید فورا با امداد خودرو اصفهان از مجموعه امدادگران راهیان سپاهان تماس بگیرید.

فرسودگی قطعات داخلی گیربکس (دنده برنجی و ماهک)

علاوه بر کلاچ و روغن خرابی قطعات داخلی گیربکس نیز دلیل اصلی صدا دادن و سخت جا رفتن دنده است.

دنده برنجی: وظیفه دنده برنجی تطبیق سرعت دنده های گیربکس با سرعت موتور است تا تعویض نرم صورت گیرد. اگر این قطعه فرسوده یا خورده شود تعویض دنده با مشکل و صدای قرچه مواجه میشود. در چنین مواردی تنها راه حل تعویض این قطعه است که معمولا گران است و نیاز به باز کردن کامل گیربکس دارد.

ماهک تعویض دنده: ماهک وظیفه دارد دنده برنجی را در موقعیت صحیح حرکت دهد. با گذشت زمان فرسودگی یا آسیب دیدن ماهک میتواند باعث جا نرفتن دنده ماشین شود. یک ماهک فرسوده در صورت عدم تعمیر میتواند آسیب گرانی به سایر قسمت های گیربکس وارد کند.

غلاف کشویی یا دنده ها: ساییدگی زیاد غلاف کشویی برنجی یا آسیب دیدگی دنده ها میتواند باعث بد جا رفتن دنده در تمامی دنده ها یا خلاص شدن خودرو از دنده شود. اگر مشکل فقط در یک دنده خاص (مثلا دنده سه) خود را نشان دهد به احتمال زیاد دنده های همان شماره خراب شده اند.

 دلایل ثانویه و عوامل خارجی موثر بر صدا دادن دنده

مشکلات تعویض دنده همیشه به روغن یا قطعات داخلی گیربکس مربوط نیستند. گاهی اوقات تنظیمات خارجی یا سایر قطعات میتوانند باعث صدای قرچه هنگام تعویض دنده شوند.

تنظیم نبودن کلاچ و سیم کلاچ

رگلاژ کلاچ نقش بسیار مهمی در عملکرد صحیح سیستم انتقال قدرت دارد.

سیم کلاچ: سیم کلاچ پدال را به صفحه کلاچ متصل میکند. اگر سیم کلاچ دچار تابیدگی سفتی یا خشکی شود تعویض دنده با سختی انجام میشود. همچنین شل یا سفت بودن بیش از حد سیم کلاچ مانع از قطع و وصل کامل اتصال بین دیسک و فلایویل میشود که با تقه زدن گیربکس همراه است.

تنظیم کلاچ (رگلاژ): اگر کلاچ خیلی بالا یا خیلی پایین تنظیم شود فشار لازم برای جدا شدن دیسک از فلایویل ایجاد نمیشود و سایش دیسک افزایش می یابد. تنظیم نبودن کلاچ میتواند مستقیما منجر به صدا دادن دنده و خرابی در گیربکس شود.

راهکار رگلاژ: رگلاژ کلاچ های هیدرولیک معمولا خودتنظیم هستند اما کلاچ های دستی نیاز به تنظیم پیچ و مهره دارند. تنظیم صحیح کلاچ باید در حالتی میانه باشد که نه خیلی بالا و نه خیلی پایین باشد تا از خرابی دیسک صفحه جلوگیری شود. برای رگلاژ سیم کلاچ خودروهایی که رگلاژ دستی دارند باید مطابق رویه ای استاندارد اقدام شود.

خرابی اهرم بندی و دسته گیربکس

اهرم تعویض دنده و ماهک رابط: خراب بودن اهرم تعویض دنده چرب شدن محل اتصال یا شکستگی اهرم در بخش اتصال میتواند باعث بد جا افتادن دنده و صدا دادن گیربکس شود. همچنین خرابی لیور دسته دنده و ماهک رابط دنده میتواند باعث سفت یا بد جا رفتن دنده شود.

دسته گیربکس : دسته گیربکس وظیفه مهار کردن بلوکه گیربکس و جلوگیری از ارتعاش آن هنگام تعویض دنده را بر عهده دارد. اگر دسته گیربکس خراب شود گیربکس لگد میزند و شما تکانه های آن را حین تعویض دنده احساس خواهید کرد. این موضوع میتواند علت تقه زدن گیربکس پراید و سایر خودروهای دنده دستی باشد.

اشتباهات رانندگی و عادات نامناسب

گاهی اوقات هیچ خرابی مکانیکی وجود ندارد و علت جا نرفتن دنده خودرو عادات اشتباه رانندگی شماست.

استفاده از نیم کلاچ: قرار دادن پا بر روی پدال کلاچ در حین رانندگی (نیم کلاچ) صفحات کلاچ را فرسوده کرده و باعث لیز خوردن دنده ها میشود.

تعویض ناگهانی دنده: تعویض سریع دنده همراه با کوبش میتواند به گیربکس آسیب بزند و در آینده منجر به مشکلاتی در تعویض دنده شود.

بارگذاری بیش از حد: حمل وزن بیش از حد به موتور و گیربکس فشار می آورد و تعویض دنده را دشوار میکند.

نادیده گرفتن علائم هشدار دهنده مانند صداها یا بوهای عجیب و غریب میتواند نشانه مشکل جدی باشد که منجر به خرابی انتقال قدرت شود.

مشکلات تعویض دنده در گیربکس های اتوماتیک (علت تقه زدن)

اگرچه مقاله ما بیشتر بر گیربکس دستی متمرکز است اما تقه زدن گیربکس اتوماتیک نیز یکی از مشکلات رایج مرتبط با تعویض دنده است. تقه زدن معمولا نشان دهنده ایراد در سیستم انتقال قدرت است.

علت تقه زدن گیربکس اتوماتیک میتواند در دو مورد با گیربکس دستی یکسان باشد:

• کمبود یا افت کیفیت روغن گیربکس )زمان تعویض روغن گیربکس اتومات بین ۸۰ تا ۱۰۰ هزار کیلومتر است(
• خرابی دسته موتور گیربکس اتومات

علاوه بر این موارد دلایل خاص گیربکس اتومات عبارتند از:

خرابی شیر برقی های گیربکس اتومات: خرابی شیر تنظیم کننده برقی (سلونوئید) وظیفه تنظیم جریان سیال و انتقال آن را بر عهده دارد. این خرابی میتواند باعث تاخیر در تعویض دنده تعویض نامنظم دنده ها و حتی جا نرفتن درست دنده شود. این مشکل اغلب با روشن شدن چراغ چک همراه است.

گرفتگی فیلتر روغن: گرفتگی فیلتر گیربکس به دلیل جذب ذرات آلاینده منجر به افت فشار روغن و در نتیجه تقه زدن جعبه دنده میشود.

خرابی سنسور فشار روغن: این خرابی تنظیم فشار روغن در مدار داخلی گیربکس را مختل کرده و باعث تقه زدن میشود.

گرفتگی ساعت گیربکس (بلوکه هیدرولیک): رسوب ذرات آلاینده مسیرهای انتقال روغن در ساعت گیربکس را مسدود کرده و انتقال روغن را مختل میکند. راه حل این مشکل شستشوی ساعت گیربکس است.

امداد خودرو بهارستان اصفهان

عیب یابی و تشخیص مشکل هنگام صدا دادن دنده

تشخیص زودهنگام مشکلات گیربکس میتواند در هزینه شما صرفه جویی کرده و از آسیب بیشتر جلوگیری کند.

بررسی های اولیه توسط راننده

تست کلاچ: پدال کلاچ را تا انتها فشار دهید و سعی کنید دنده ها را عوض کنید. اگر با فشردن کامل کلاچ موتور به کار خود ادامه دهد یا دنده به سختی جا رود مشکل از مجموعه کلاچ است. همچنین اگر خودرو در حالت خاموش راحت دنده میخورد ولی در حالت روشن دنده جا نمیرود مشکل از دیسک و صفحه کلاچ است.

بررسی سطح واسکازین: سطح مایع گیربکس (در گیربکس اتوماتیک) را با میله اندازه گیری بررسی کنید. اگر سطح پایین است آن را با واسکازین توصیه شده پر کنید.

توجه به صداها : صداهای غیر معمول هنگام تعویض دنده همیشه زنگ خطر است. صدای جیغ یا جیک نشان دهنده فرسودگی کلاچ است. صدای تقه زدن ممکن است ناشی از خرابی دسته گیربکس باشد.

تفاوت سرد و گرم: اگر در شروع حرکت در هوای سرد دنده ها سفت جا میروند ولی بعد از گرم شدن خودرو مشکل رفع میشود احتمال زیاد مشکل از کیفیت واسکازین است.

شرایط سخت جا رفتن دنده ها در حالت روشن

سخت جا رفتن دنده در حالت روشن خودرو پس از گرفتن کامل کلاچ و در دور موتور مناسب ممکن است در دو مرحله رخ دهد.

• اگر دنده طی دو مرحله و با زحمت جای خود را پیدا کند و راننده هنگام تعویض دنده یا خلاص کردن سختی زیادی احساس کند این مشکل میتواند ناشی از خرابی یا تنظیم نبودن کلاچ کیفیت روغن گیربکس یا خرابی داخلی گیربکس باشد.
• اگر هنگام تعویض دنده با صدای اضافه (شبیه صدای قرچه) جا برود این ایراد بیشتر مربوط به دیسک و صفحه کلاچ کیفیت و غلظت روغن گیربکس یا خود گیربکس است. در این حالت باید از سالم بودن سیستم کلاچ مطمئن شد.

عیب یابی تخصصی

اگر با انجام بررسی های اولیه مشکل رفع نشد باید فورا به یک تعمیرکار متخصص مراجعه کنید.

گیربکس دستی: مکانیک حرفه ای سیستم را برای تشخیص کد خطا با استفاده از اسکنر OBD بررسی میکند (برای خودروهای اتومات). در گیربکس دستی مکانیک باید گیربکس را باز کرده تا آسیب دیدگی دنده برنجی یا ماهک دنده که نیاز به ابزار تخصصی دارد را تشخیص دهد.

گیربکس اتوماتیک: برای تشخیص مشکل شیر تنظیم کننده برقی بررسی کدهای خطا با استفاده از اسکنر OBD کمک میکند.

صدا در حالت درجا و خلاص

صدای غیر عادی شبیه تلق تلق در حالت روشن و توقف خودرو که با گرفتن کلاچ قطع میشود ایراد مربوط به سیستم کلاچ است و باید عیب یابی کلاچ انجام شود. اگر این صدا در حالت درجا و خاموش بودن خودرو نیز شنیده شود ارتباطی به گیربکس ندارد.

تعمیر و نگهداری پیشگیرانه راه حل های اساسی

تعمیر و نگهداری منظم سیستم انتقال قدرت میتواند به جلوگیری از فرسودگی قطعات مانند ماهک گیربکس کمک کند.

نکات نگهداری کلاچ و دنده

تعویض واسکازین منظم: از برنامه تعمیر و نگهداری توصیه شده خودروی خود پیروی کنید و واسکازین را به طور منظم تعویض کنید.

رانندگی صحیح: از عادات رانندگی نادرست مانند نیم کلاچ گرفتن و تعویض ناگهانی دنده اجتناب کنید.

توجه به علائم: اگر متوجه لرزش سخت جا رفتن دنده یا صداهای عجیب شدید فورا به آن رسیدگی کنید تا از آسیب بیشتر جلوگیری شود.

مزایای استفاده از مکمل ها

برخی محصولات مانند مکمل های احیاگر گیربکس طراحی شده اند تا سطوح سایشی گیربکس را ترمیم کرده و لایه محافظ نانو سرامیکی تشکیل دهند.

مزایای مکمل گیربکس: این مکمل ها میتوانند دقت تعویض دنده ها را افزایش دهند خاصیت روانکاری روغن را ارتقا دهند و سطح صدا و لرزش گیربکس را کاهش دهند.

محافظت در شرایط اضطراری: استفاده از این محصولات حتی در صورت خالی شدن روغن گیربکس محافظت ایجاد میکند.

کاهش صدا: برخی مکمل ها ادعا میکنند که صدا را تا ۱۰ برابر میزان اولیه کاهش میدهند.

استفاده دوره ای از این محصولات هر ۳۰۰۰۰ کیلومتر یکبار جهت جلوگیری از فرسایش گیربکس توصیه میشود.

مشکل صدا دادن دنده هنگام تعویض یا سخت جا رفتن دنده چه به دلیل کمبود واسکازین باشد چه به دلیل فرسودگی دنده برنجی یا مشکلات کلاچ یک اخطار جدی از سوی خودروی شماست. نادیده گرفتن این نشانه ها قطعا هزینه های سنگینی را به همراه خواهد داشت.

با شناسایی دلایل و انجام اقدامات لازم مانند بررسی سطح روغن رگلاژ صحیح کلاچ یا در صورت نیاز تعویض قطعات آسیب دیده میتوانید با خیال راحت به رانندگی ادامه دهید.

برای تشخیص دقیق مشکل و انجام تعمیرات تخصصی در سیستم گیربکس یا کلاچ خود نیاز به یک متخصص قابل اعتماد دارید.

امداد خودرو سپاهان شهر اصفهان

اگر ساکن اصفهان هستید و با مشکلات گیربکس و کلاچ مواجه شده اید ما در امدادگران راهیان سپاهان آماده ایم تا با کارشناسان مجرب خود در سریعترین زمان ممکن خدمات امداد خودرو اصفهان را به شما ارائه دهیم. تخصص ما در ارائه خدمات همه جانبه خودرویی است تا بهترین تجربه ممکن از تعمیرات را داشته باشید.

همین حالا با ما تماس بگیرید و از یک سواری آرام و مطمئن لذت ببرید

ارائه خدمات امداد خودرو اصفهان تخصص ماست. امدادگران راهیان سپاهان یار و همراه شما در جاده